Co robią zespoły parlamentarne zajmujące się problematyką niepełnosprawności?

Większość posłów i senatorów – prócz udziału w posiedzeniach plenarnych i posiedzeniach komisji – przynależy także do mniejszych zespołów parlamentarnych. Za członkostwo w nich parlamentarzyści nie otrzymują wynagrodzenia, lecz mimo to tworzą ich setki, gdyż – jak tłumaczą eksperci – udział w nich przyczynia się do zmiany zakorzenionego w społeczeństwie negatywnego wizerunku polityka. W efekcie z kadencji na kadencję działa coraz więcej takich zespołów. W przypadku obecnej kadencji do tej pory powstały 173 zespoły parlamentarne, w tym kilkanaście zajmujących się tematyką niepełnosprawności.

Wśród zespołów skupionych wokół tej problematyki – poza Parlamentarnym Zespołem ds. Osób Niepełnosprawnych – możemy wyróżnić szereg zespołów zajmujących się problemami poszczególnych grup osób niepełnosprawnych, m.in.: Parlamentarną Grupę ds. Autyzmu, Parlamentarny Zespół ds. cukrzycy, Parlamentarny Zespół ds. Opieki nad Osobami Niesamodzielnymi, Parlamentarny Zespół ds. Osób Głuchych, Parlamentarny Zespół ds. osób z niepełnosprawnością narządu wzroku czy Parlamentarny Zespół ds. Stwardnienia Rozsianego.

O ich efektach prac tychże zespołów niewiele się słyszy, dlatego postanowiliśmy bliżej przyjrzeć się ich działaniom.

Zapał szybko stygnie

Analizując pracę zespołów parlamentarnych zajmujących się tematyką niepełnosprawności, pierwszym, co rzuca się w oczy, jest niewielka częstotliwość spotkań. Mimo że w regulaminach poszczególnych zespołów znajduje się zapis, iż „posiedzenia odbywają się w miarę potrzeby, nie rzadziej jednak, niż raz na kwartał”, to początkowy zapał szybko stygnie i w praktyce żaden z nich nie pilnuje przyjętych terminów. Przykładowo ostatnie posiedzenie Parlamentarnego Zespołu ds. Osób Głuchych miało miejsce 22 września 2016 roku, a Parlamentarnego Zespołu ds. Opieki nad Osobami Niesamodzielnymi 23 czerwca 2016 roku. Trudno oceniać więc efekty prac poszczególnych zespołów, gdyż liczbę spotkań większości z nich bez problemu można policzyć na palcach jednej ręki. Wyjątek stanowi jedynie Parlamentarny Zespół ds. Osób Niepełnosprawnych, który w obecnej kadencji do tej pory spotkał się sześć razy.

Jakie problemy na celowniku?

Istotniejszym problemem niż częstotliwość spotkań wydaje się być jednak tematyka obrad. Najczęściej na celowniku parlamentarzystów znajdują się sprawy wąskiej grupy osób niepełnosprawnych. Przykładowo ostatnim tematem posiedzenia Parlamentarnego Zespołu ds. Osób Niepełnosprawnych były niewystarczające fundusze na szkolenia i utrzymanie psów przewodników. Wydaje się, że temat ten – podobnie zresztą jak temat przedostatniego posiedzenia, poświęconego propozycjom zmian legislacyjnych, które umożliwią osobom niewidomym skuteczne i sprawne segregowanie odpadów – winien być przedmiotem obrad zespołu zajmującego się stricte problemami osób z niepełnosprawnością narządu wzroku.

Nie twierdzimy bynajmniej, że problemy poszczególnych grup osób niepełnosprawnych są nieistotne. Wręcz przeciwnie – są one niebywale ważne, jednak trudno nie odnieść wrażenia, że przesłaniają one szereg nierozwiązanych do tej pory problemów fundamentalnych.

W środowisku osób niepełnosprawnych od miesięcy toczą się dyskusje nad koniecznością przeprowadzenia reformy systemu orzecznictwa, zatrważająco niskim wskaźniku zatrudnienia osób niepełnosprawnych czy potrzebie przeprowadzenia gruntownej zmiany obecnego systemu rehabilitacji zawodowej i społecznej osób niepełnosprawnych. Wydaje się, że to właśnie te problemy – będące źródłem licznych problemów pomniejszych – powinny być przedmiotem obrad parlamentarnych zespołów zajmujących się problematyką niepełnosprawności, w szczególności Parlamentarnego Zespołu ds. Osób Niepełnosprawnych. Wyeliminowanie ich pozwoliłoby rozwiązać szereg drugoplanowych problemów, w tym chociażby kwestię braku środków na szkolenia psów przewodników. Dlatego apelujemy do parlamentarzystów o zmianę strategii działania i poruszanie na posiedzeniach parlamentarnych zespołów tematów priorytetowych, nie zaś podrzędnych.

Iza Rutkowska