Liczba pracujących osób z niepełnosprawnością spada. Pokazują to dane z dwóch niezależnych od siebie źródeł – Badania Aktywności Ekonomicznej Ludności (BEAL) i Systemu Obsługi Dofinansowań i Refundacji (SODiR). Według BAEL o ok. 1% spadł zarówno współczynnik aktywności zawodowej, jaki i wskaźnik zatrudnienia osób z niepełnosprawnością. SODiR pokazuje, że o ponad 6 tys. zmniejszyła się liczba etatów, na które pracodawcy otrzymują dofinansowanie z PFRON.
Zatrudnienie według BAEL w dół
Główny Urząd Statystyczny przedstawił skorygowane dane z BAEL za I kwartał 2015 r. Wynika z nich, że zmniejszyła się liczba pracujących osób z niepełnosprawnością w wieku produkcyjnym. W 2014 roku pracowało 434 tys. takich osób, podczas gdy w I kwartale 2015 roku już tylko 416 tys. Jest to spadek o 18 tys. osób.
W pierwszych miesiącach tego roku spadł też współczynnik aktywności zawodowej osób z niepełnosprawnością w wieku produkcyjnym. W 2014 roku wyniósł on 27,1%, a w I kwartale 2015 r. 26,2%. Zmniejszył się też wskaźnik zatrudnienia tych osób – z 22,8% w 2014 roku do 22% według najnowszych danych. Bez zmian pozostaje natomiast stopa bezrobocia wśród osób z niepełnosprawnością badanych przez GUS. W 2014 roku wyniosła 16,1%, a w I kwartale 2015 r. niewiele mniej, bo 16%.
Według SODiR zatrudnienie też spada
Tendencję spadkową zatrudnienia osób z niepełnosprawnością potwierdzają dane z SODiR. W styczniu 2015 roku PFRON subsydiował 225 989 etatów, podczas gdy w czerwcu o 1 506 etatów mniej. W porównaniu z tym samym miesiącem sprzed roku jest jeszcze gorzej. Wówczas PFRON dopłacał do 230 633 etatów, czyli w skali czerwiec do czerwca spadek wyniósł 6 160 etatów.
Zmniejszenie się liczby etatów w pierwszym półroczu 2015 nie jest wprawdzie tak spektakularne jak spadek z lipca 2014 roku, kiedy to w porównaniu z październikiem 2013, liczba etatów zmniejszyła się o ponad 11 tys., jednak tendencja spadkowa jest oczywista. Na otwartym rynku liczba etatów subsydiowanych przez PFRON wzrosła, mimo że liczba firm, które takie dofinansowanie pobiera, zmniejszyła się.
Mniej etatów w zakładach pracy chronionej
Jeszcze w styczniu 2015 roku dofinansowanie do wynagrodzeń pracowników z niepełnosprawnością otrzymywało 1 247 zakładów pracy chronionej, w czerwcu było ich już tylko 1 203. W tym samym czasie w 2014 roku było to 1 319 zakładów. Oczywiste jest, że spadła również liczba etatów, do których dopłaca PFRON. W styczniu 2015 były to 125 652 etaty, podczas gdy w czerwcu już tylko 121 050. Jest to tendencja stała, obserwowana od października 2013 roku, kiedy to pracodawcy dowiedzieli się o obniżeniu dofinansowania do pensji w zakładach pracy chronionej.
Źródło: SODiR
Lepiej na otwartym rynku pracy
Na otwartym rynku pracy o ponad 3 tys. zwiększyła się liczba etatów, do których pracodawcy otrzymywali dofinansowanie. W styczniu 2015 roku było ich 100 337, a w czerwcu tego samego roku już 103 423.
Wioleta Szczygielska
NASZ KOMENTARZSpadek liczby zakładów rynku otwartego, a zarazem zwiększenie się na tym rynku liczby etatów subsydiowanych, wcale nie musi świadczyć o podnoszeniu się społecznej odpowiedzialności biznesu. Wręcz przeciwnie, może być efektem specjalizacji i dalszej ekonomizacji niepełnosprawności połączonej z konwersją zpchr. Zapewne dochodzi do „otwierania się” całych zakładów pracy chronionej, bez uszczerbku na obrotach. To się na pewno opłaca, bo przy równych dla obu rynków subsydiach obowiązki wobec osób niepełnosprawnych stają się nieporównywalnie mniejsze. Pytanie tylko, dlaczego nie wszyscy pracownicy z niepełnosprawnością przeszli na otwarty rynek pracy? Dlaczego per saldo liczba subsydiowanych etatów się zmniejsza? Jerzy Jarski |
Źródło:
Dane z Systemu Obsługi Dofinansowań i Refundacji, 3.08.2015 r., Skorygowane przez GUS dane z BAEL za I kwartał 2015 r., 14.08.2015
* Wszystkie dane za 2014 rok to dane z zestawienia średniorocznego.