W Polsce nie istnieje jeden organ wydający orzeczenia o niepełnosprawności. Od 1 stycznia 1998 r. podstawą do uznania osoby za niepełnosprawną w rozumieniu Ustawy o rehabilitacji jest orzeczenie wydane przez powiatowy zespół do spraw orzekania o niepełnosprawności (dla celów pozarentowych, m.in. zatrudnieniowych) lub orzeczenie lekarza orzecznika Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (dla celów rentowych).
Orzeczenia innych organów (np. KRUS, wojskowych komisji lekarskich lub komisji lekarskich MSWiA) wydane po 31 grudnia 1997 r. nie stanowią podstawy do uznania osoby za niepełnosprawną w rozumieniu Ustawy o rehabilitacji.
Powiatowe zespoły do spraw orzekania o niepełnosprawności nadają stopnie niepełnosprawności zdefiniowane w ustawie: znaczny, umiarkowany i lekki. Pozostałe orzeczenia są na ten system „przekładane”.
Orzeczenia lekarza orzecznika ZUS:
Do znacznego stopnia niepełnosprawności zaliczane są osoby posiadające orzeczenia ZUS o niezdolności do samodzielnej egzystencji lub zaliczające do pierwszej grupy inwalidzkiej.
Do umiarkowanego stopnia niepełnosprawności zaliczane są osoby posiadające orzeczenia ZUS o całkowitej niezdolności do pracy lub zaliczające do drugiej grupy inwalidzkiej.
Uwaga: Całkowita niezdolność do pracy nie oznacza, że nie ma możliwości zatrudniać takich osób – wręcz przeciwnie, Ustawa wprowadza zachęty lub – dla niektórych pracodawców – obowiązek ich zatrudniania.
Do lekkiego stopnia niepełnosprawności zaliczane są osoby posiadające orzeczenia ZUS o częściowej niezdolności do pracy lub zaliczające do trzeciej grupy inwalidzkiej.
Orzeczenia MON i MSWiA:
Wydawane przez te organy orzeczenie o zaliczeniu do III grupy inwalidztwa nie stanowi orzeczenia o niepełnosprawności, jeśli nie mówi o niezdolności do pracy ze względu na ogólny stan zdrowia. Pozostałe orzeczenia przekłada się jak orzeczenia ZUS.
Orzeczenia KRUS wydane przed 1 stycznia 1998 r.:
Do znacznego stopnia niepełnosprawności zaliczane są osoby z orzeczeniem KRUS z zapisem o stałej albo długotrwałej niezdolności do pracy w gospodarstwie rolnym, którym przysługuje zasiłek pielęgnacyjny.
Do lekkiego stopnia niepełnosprawności zaliczane są osoby z orzeczeniem KRUS o stałej albo długotrwałej niezdolności do pracy w gospodarstwie rolnym, którym nie przysługuje zasiłek pielęgnacyjny.
